208

Szkody w mieniu firmowym – jak odpowie za nie zleceniobiorca?

Zdarza się, że zleceniodawca powierza zleceniobiorcy mienie firmowe, np. komputer lub telefon. Czy jest to bezpieczne? I na jakich zasadach zleceniobiorca będzie odpowiadał za ewentualne szkody w powierzonym mieniu? Zasadniczo mamy wybór: możemy poprzestać na cywilnoprawnych zasadach odpowiedzialności, albo rozciągnąć na zleceniobiorcę zasady z Kodeksu pracy. Jakie prawa i obowiązki przysługują nam w obu tych wariantach?

Ochrona przedemerytalna po obniżeniu wieku emerytalnego – kogo i w jakim zakresie obejmie?

Część pracowników skorzysta z ochrony przedemerytalnej także po osiągnięciu obniżonego wieku emerytalnego. Jeśli bowiem ochrona przedemerytalna pracownika rozpocznie się jeszcze przed 1 październikiem 2017 r., obejmie 4 lata liczone od dotychczasowego wyższego wieku przedemerytalnego. Jeśli zaś pracownik uzyska dotychczasowy wiek emerytalny po tej dacie - 4-letni okres ochronny będzie liczony właśnie od 1 października 2017 r.

207

Jak polecać i rozliczać wyjazdy służbowe zleceniobiorców?

Zatrudnienie na podstawie umowy zlecenia lub innej umowy związanej ze świadczeniem usług może łączyć się z koniecznością odbywania wyjazdów. W takim przypadku zleceniobiorcy przysługuje zwrot  kosztów bezpośrednio z tym związanych – chyba, że wyraźnie wyłączono je w umowie. Można też zrobić odwrotnie: rozszerzyć w umowie zakres świadczeń dla zleceniobiorcy. I to nawet na taki, jaki przysługuje pracownikom  odbywającym podróże służbowe.

Postępowanie dowodowe przed sądem pracy – na co powinien uważać pracodawca

Praktyka pokazuje, że nawet skrupulatne przestrzeganie przepisów nie zawsze uchroni pracodawcę od konfliktów z podwładnymi, które mają swój finał w sądzie pracy. A tam pracownik w większości przypadków musi jedynie uprawdopodobnić swoje racje. Na pracodawcy ciąży natomiast ciężar przedstawienia dowodów. Trzeba zatem wiedzieć, jak je zawczasu zdobywać – jeszcze zanim dojdzie do ewentualnego konfliktu z pracownikiem. Oto tekst, który podsuwa praktyczne wskazówki w tym zakresie.

206

Zapewnienie pracownikowi okularów – co musi zrobić pracodawca (i jak często)?

Możemy ustalić, np. w przepisach zakładowych, do jakiej wysokości będziemy finansowali pracownikowi okulary korygujące wzrok (w przypadku, gdy lekarz w czasie badań profilaktycznych zaleci ich stosowanie). Jednak ustalone stawki powinny uwzględniać ceny rynkowe. Nie powinniśmy też ograniczać częstotliwości finansowania szkieł, jeśli jest np. wyraźna potrzeba ich wymiany.

Potrącenia z wynagrodzenia pracownika i zleceniobiorcy – czy coś się zmieni po 1 stycznia 2017 r.?

Wynagrodzenie zleceniobiorcy nie jest chronione przed potrąceniami na zasadach przewidzianych w Kodeksie pracy. Jednak po 1 stycznia 2017 r. trzeba będzie płacić zleceniobiorcy co najmniej raz w miesiącu. Powtarzalność wypłat może zaś spowodować, że wynagrodzenie to uzyska ochronę na podstawie Kodeksie postępowania cywilnego. Sprawdź jakie są granice ochrony w przypadku pracownika, a jakie – w przypadku zleceniobiorcy.

205

Nowy pracodawca przejmuje pracowników poprzedniego – jakie mają obowiązki?

Co świadczy o przejściu zakładu pracy na innego pracodawcę? Kiedy dochodzi do przejęcia tylko części zakładu? Czy pracownik może z tego powodu rozwiązać umowę? Jakie obowiązki ma pracodawca, który przejął pracowników i ten, który ich „oddał”. To tylko niektóre z pytań, jakie towarzyszą pracodawcy w przypadku poważniejszych zmian organizacyjnych. Oto tekst, który podsumowuje co dokładnie – i kiedy – musimy wówczas zrobić.

Czas pracy niepełnosprawnych – co podkreślił niedawno Sąd Najwyższy?

Jeśli pracownik przedstawi orzeczenie o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności, trzeba mu obniżyć normy czasu pracy. I to nawet wtedy, gdy pracownik chce pozostać na zwykłych normach. Jedynie lekarz – i to na wniosek pracownika – może zgodzić się na zwykłe normy. Tak wynika z niedawnego wyroku SN (z 3 sierpnia 2016 r., sygn. akt I PK 168/15). Podobnie jest z innymi odrębnymi zasadami, także tymi, które obejmują niepełnosprawnych w stopniu lekkim (np. sztywna norma dobowa i tygodniowa, zakaz polecania nadgodzin). Oto tekst, który podsumowuje wszystkie te zasady.

Zwrot dofinansowania z PFRON – zmiany na korzyść pracodawców

Od 25 września 2016 r. pracodawcy zatrudniający osoby niepełnosprawne mają możliwość rozłożenia na raty lub odroczenia termin płatności należności, które muszą zwrócić do PFRON z powodu nienależnie uzyskanych dofinansowań do wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych. W tym celu muszą jednak złożyć odpowiedni wniosek. Podajemy jego wzór.

204

Łączenie urlopu rodzicielskiego z pracą a umowa na zastępstwo – stanowisko ministerstwa

Za osobę, która przebywa na urlopie macierzyńskim lub rodzicielskim, możemy przyjąć zastępcę. Ale czy umowę na zastępstwo możemy zawrzeć w przypadku pracownika, który łączy urlop rodzicielski z pracą? Odpowiedź wynika ze stanowiska, o które zwróciliśmy się do Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej.

Wstępne obowiązki pracodawcy – konsekwencje wrześniowych zmian

Obecnie uzgodnione z pracownikiem warunki o pracę musimy potwierdzić mu na piśmie przed dopuszczeniem go do pracy. Modyfikację obowiązków pracodawców związanych z zatrudnianiem nowych pracowników wprowadziła nowelizacja Kodeksu pracy, która obowiązuje od 1 września 2016 r. Sprawdźmy, jakie są skutki tych zmian.

Przeniesienie urlopu na kolejną umowę – będzie możliwe także przy przerwie między umowami?

W kontekście planowanych zmian w Kodeksie pracy warto przewidzieć zmianę umożliwiającą przeniesienie urlopu wypoczynkowego na okres trwania kolejnej umowy, także wówczas gdy pomiędzy zawieranymi umowami wystąpi niewielka przerwa. Modyfikację taką zaproponowała Konfederacja Lewiatan, opiniując przygotowany przez ministerstwo rozwoju pakiet deregulacyjny.

203

Zatrudnianie kobiet przy pracach uciążliwych – zmiany w kodeksie od 3 sierpnia 2016 r.

Kiedy pracownicę w ciąży lub karmiącą dziecko piersią trzeba przenieść na inne stanowisko, zwolnić od pracy lub zmienić jej warunki pracy? Sprawdźmy, jakie zasady obowiązują obecnie w przypadku wykonywania przez taką pracownicę tzw. prac uciążliwych.

Umowy na zastępstwo będą przedłużane do dnia porodu?

Obecnie pracownice w ciąży, zatrudnione na podstawie umów na zastępstwo, nie mogą liczyć na ochronę zatrudnienia w postaci przedłużenia umowy do dnia porodu (przedłuża się tak jedynie umowa o pracę zawarta na czas określony albo na okres próbny przekraczający jeden miesiąc, która zostałaby rozwiązana po upływie trzeciego miesiąca ciąży). Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej zgłosiło jednak projekt nowelizacji przepisów. Zmiany mają objąć zarówno pracownice zatrudnione na podstawie przepisów Kodeksu pracy, jak i wykonujące pracę tymczasową.

SN: Nie możemy mówić o dyskryminacji, gdy sytuacja pracowników jest różna

Dyskryminacja ma miejsce tylko wówczas, gdy dotyczy pracowników w porównywalnych sytuacjach. Nie może być zaś o niej mowy, kiedy mamy do czynienia z pracownikami w różnej sytuacji prawnej – podkreślił Sąd Najwyższy w jednym z najnowszych orzeczeń.

202

Wydłużony urlop rodzicielski – czy drugi rodzic może go przejąć? Stanowisko ministerstwa pracy

Łączenie urlopu rodzicielskiego z pracą powoduje obecnie (po zmianach z 2 stycznia 2016 r.), że urlop ten można wydłużyć. Są jednak problemy z wyliczeniem tego wydłużenia. Poza tym pojawiła się wątpliwość, czy drugi rodzic może przejąć wydłużony urlop. Stanowisko w tej sprawie zajęło ministerstwo pracy.

Termin na odwołanie do sądu pracy od wypowiedzenia umowy jest za krótki – RPO zaskarżył go do TK

7 dni dla pracownika na odwołanie się od wypowiedzenia do sądu to zdecydowanie za mało. Rzecznik Praw Obywatelskich zwrócił się do Trybunału Konstytucyjnego o zbadanie, czy określający taki termin przepis Kodeksu pracy jest zgodny z konstytucją.

SĘDZIA WYJAŚNIA: Przekroczenie terminu przez pracownika równa się wygranej pracodawcy

Spory pomiędzy pracodawcą a pracownikiem ciągną się niekiedy przez dłuższy czas. W celu ich przecięcia oraz by wyeliminować generowanie konfliktów po długim okresie od zdarzenia, które je wywołało, Kodeks pracy wprowadza istotne ograniczenia w zakresie terminów dochodzenia roszczeń. Znaczna część roszczeń pracowników przedawnia się po 3 latach, jednak w odniesieniu do kilku kategorii roszczeń wprowadzono jeszcze krótsze terminy. Są to tzw. terminy prawa materialnego, po których roszczenia pracownika wygasają. Procesową konsekwencją złożenia pozwu po terminie jest oddalenie powództwa bez merytorycznego zbadania sprawy.

201

„100 zmian dla firm” – nowy pakiet deregulacyjny ze zmianami również w dokumentacji kadrowej

Pakiet o takiej nazwie przygotowało Ministerstwo Rozwoju. Przewidziano w nim nie tylko ułatwienia w prowadzeniu działalności gospodarczej, ale również kilka zmian dla pracodawców, w tym z zakresu prowadzenia dokumentacji kadrowej. Sprawdźmy, na jakie – pozytywne dla siebie zmiany – mogą liczyć zakłady pracy.

Umowa na piśmie obowiązkowo przed rozpoczęciem pracy – już od 1 września!

Nowelizacja Kodeksu pracy przewidująca likwidację tzw. syndromu pierwszej dniówki została podpisana przez prezydenta. Zmiany mają ograniczyć sytuacje, w których pracownicy zatrudniani są bez podpisywania z nimi umowy o pracę.

SĘDZIA WYJAŚNIA: Inspektor pracy przymusi pracodawcę do wypłaty szybciej niż sąd

Konflikt podwładnych z pracodawcą na tle prawidłowości wypłacania wynagrodzeń czasami kończy się wizytą kontrolną z Państwowej Inspekcji Pracy. Kontrola inspektora na skutek takiej skargi pracownika może przysporzyć firmie sporo kłopotów. Inspektor jest bowiem wyposażony w narzędzia prawne, które pozwalają wymóc na pracodawcy wypłatę wynagrodzeń w trybie znacznie szybszym, niż ma to miejsce przed sądem.

200

Większa ochrona wynagrodzenia zleceniobiorców – od stycznia 2017 roku

Od 1 stycznia 2017 r. minimalna stawka godzinowa dla pracujących na określonych umowach zlecenia oraz o świadczenie usług ma wynosić ponad 12 zł brutto (kwota ta zostanie dodatkowo zwaloryzowana o wskaźnik wzrostu minimalnego wynagrodzenia za pracę w 2017 r.). Dotyczyć to będzie również samozatrudnionych (wykonujących działalność gospodarczą zarejestrowaną w Polsce lub w państwach trzecich, czyli poza UE i EOG). Co jeszcze się zmieni?

199

Wspólna odpowiedzialność materialna pracowników – jak ją egzekwować i jak powierzyć mienie?

Pracownik może odpowiadać za mienie powierzone mu indywidualnie przez pracodawcę. Jednak w sklepach, aptekach, magazynach i tego typu placówkach częste jest także powierzanie określonego mienia w ramach odpowie dzialności wspólnej. Niektóre zasady obu trybów odpowiedzialności są podobne. Jednak jest też kilka odrębnych zasad, np. dotyczących inwentaryzacji czy dzielenia odpowiedzialności między poszczególne osoby. W tym tekście można znaleźć odpowiednie wzory, przykłady, wnioski z orzecznictwa SN i inne praktyczne wskazówki.

Urlop macierzyński i rodzicielski – 7 pracowniczych wniosków z opisem

Kilkakrotnie już opisywaliśmy zmiany w zakresie urlopów macierzyńskich i rodzicielskich, które weszły w życie 2 stycznia 2016 r. Nowelizacja m.in. zlikwidowała dodatkowy urlop macierzyński, zwiększyła wymiar urlopu rodzicielskiego, zmieniła zasady wykorzystywania i udzielania urlopu rodzicielskiego itp. Ale nadal jest wiele problemów z prawidłowym wypełnianiem wniosków o urlopy macierzyńskie i rodzicielskie. Jaki wniosek zastosować? Co ma zawierać? Oto przykłady 7 najczęstszych przypadków z praktyki.

Na ile dyrektor szkoły wpłynie na wybór społecznego inspektora pracy?

W szkole działa od 2012 r. Społeczny Inspektor Pracy wybrany jednogłośnie przez pracowników. Otrzymuje z tego tytułu dodatek pieniężny. Jego kadencja upływa we wrześniu tego roku. Dyrektor jest bardzo zadowolony z jego pracy i chciałby jego kadencję przedłużyć o kolejne 4 lata. Problem jednak w tym, ze kadencja dyrektora upływa 31 sierpnia 2016 r. i nie wiadomo czy będzie dalej pełnił swoje stanowisko.Co może zrobić dyrektor aby zgodnie z prawem przedłużyć kadencję społecznego inspektora pracy? Czy taka kadencja wydłuża się automatycznie o kolejne 4 lata jeśli nie ma wniosków pracowników o odwołanie? Czy dyrektor może powinien zrobić przedwczesne wybory w terminie do sierpnia 2016 czyli jeszcze przed swoim odejściem?

198

Zmiana rodzaju umowy – przez zawarcie nowej albo aneks

Pytanie: Pracownik jest zatrudniony na czas określony od 7 marca 2015 do 6 marca 2016 r. W dniu 1 marca 2016 r. piszemy aneks o zmianie umowy na umowę na czas nieokreślony. Czy musimy dokonać porozumienia o przeniesieniu urlopu wypoczynkowego?

Tryb powoływania zastępcy dyrektora instytucji kultury określa statut

Pytanie: W jaki sposób można powołać zastępcę dyrektora instytucji kultury?

System równoważny można łączyć z pracą zmianową i ruchomym czasem pracy

W systemie równoważnym nadgodziny dobowe powstaną dopiero po przekroczeniu przedłużonego dobowego wymiaru czasu pracy. Ale nie zawsze tak będzie. Jeśli bowiem w danym dniu nie planowano 12 godzin pracy, tylko 8 albo 4, to nadgodziny dobowe powstają już po zakończeniu 8. godziny pracy. Podobnie może być w przypadku wezwania pracownika do pracy w dniu wolnym – za pierwsze 8 godzin należy udzielić mu innego dnia wolnego, a dalsze zrekompensować jako nadgodziny dobowe.

197

Wypowiadanie umów terminowych po 22 lutego – 8 różnych przypadków

Po zmianach z 22 lutego 2016 r. wszystkie umowy na czas określony (w tym umowy na zastępstwo) mają już okresy wypowiedzenia takie jak umowy bezterminowe – czyli uzależnione od zakładowego stażu pracy. Ale sposób liczenia tego stażu różni się w przypadku różnych umów. Najlepiej pokazać to na przykładach i schematach.

Umowy na zastępstwo – zasadniczo bez aktualizacji

Pytanie: W umowie wpisano, że umowa o pracę została zawarta „na czas zastępstwa pracownika x w czasie jego usprawiedliwionej nieobecności w pracy”. Czy obecnie trzeba aktualizować taką umowę? I czy trzeba informację o tym przekazać inspekcji pracy?

196

W systemie zmianowym poszczególne zmiany mogą na siebie zachodzić

Jeśli rozkład czasu pracy pracowników jest stały (np. zapisany w regulaminie pracy), nie trzeba cyklicznie ogłaszać rozkładów na poszczególne okresy rozliczeniowe lub ich części. Jednak system zmianowy w większości przypadków będzie już wymagał cyklicznego ogłaszania indywidualnych rozkładów na poszczególne okresy. Nie znaczy to jednak, że cyklicznie trzeba tworzyć rozbudowane grafiki. Wiele da się uprościć. Można np. w regulaminie pracy sztywno określić godziny poszczególnych zmian, a w cyklicznych rozkładach podawać jedynie, która grupa pracowników obsadza konkretną zmianę.

Po 22 lutego jest więcej możliwości ponownego zawarcia umowy na okres próbny

Nowelizacja Kodeksu pracy nie zmieniła okresów wypowiedzenia umowy na okres próbny. Umowa taka nie jest również wliczana do nowych limitów umów terminowych (do limitu 3 umów i limitu 33 miesięcy ich trwania). Za to ustawodawca ustalił, że taką umowę można zawrzeć ponownie w przypadku zatrudniania pracownika do pracy innego rodzaju, a nawet do pracy tego samego rodzaju ale po co najmniej 3-letniej przerwie.

195

Zwolnienie „na dziecko” w 2016 – w dniach czy godzinach? Decyduje pierwszy wniosek

Od 2 stycznia 2016 r. pracownikowi wychowującemu przynajmniej jedno dziecko w wieku do 14 lat przysługuje w ciągu roku kalendarzowego zwolnienie od pracy w wymiarze 16 godzin lub 2 dni, z zachowaniem prawa do wynagrodzenia. Zmiana w tym uprawnieniu polega na tym, że można je wykorzystać nie tylko w dniach, ale także w godzinach.

Urlopy rodzicielskie – łączony wniosek to teraz kłopot

2 stycznia 2016 r. weszła w życie tzw. ustawa rodzinna, która likwiduje dodatkowy urlop macierzyński. Jak ma zatem postąpić pracodawca, jeśli pracownica zawnioskowała o ten urlop w łączonym wniosku o wszystkie urlopy rodzicielskie?